Hàu có tác dụng gì? Bạn thường sử dụng hàu với mục đích gì? Những lưu ý khi ăn hào? Các cách để tạo nên những món ăn ngon từ hàu nhưng vẫn đảm bảo dinh dưỡng? Làm sao để bảo quản hàu luôn tươi ngon? Hãy cùng Dược sĩ Nguyễn Ngọc Cẩm Tiên theo dõi bài viết được phân tích dưới đây nhé!
Bạn biết gì về hàu biển?
Hàu là loài động vật nhuyễn thể có hai mảnh vỏ, thường sinh sống ở nước mặn sống trong các môi trường sống như ở biển, vịnh và đại dương. Đây là một loài động vật quan trọng của hệ sinh thái, chúng lọc các chất ô nhiễm ra khỏi nước và cung cấp môi trường sống cho các loài khác, chẳng hạn như vẹt và trai.
Thành phần dinh dưỡng của Hàu
Hàu có vỏ cứng, hình dạng không đều. Vỏ hàu có nhiệm vụ bảo vệ phần thân bên trong.. Phần thân bên trong này - được gọi là thịt hàu - chứa nhiều chất dinh dưỡng. Trên thực tế, một khẩu phần hàu biển khoảng 100 g cung cấp các chất dinh dưỡng sau:1
- Lượng calo: 68.
- Chất đạm: 7 gam.
- Chất béo: 3 gam.
- Vitamin D: 80% lượng tham chiếu hàng ngày (RDI).
- Thiamine (vitamin B1): 7% RDI.
- Niacin (vitamin B3): 7% RDI.
- Vitamin B12: 324% RDI.
- Sắt: 37% RDI.
- Magiê: 12% RDI.
- Phốt pho: 14% RDI.
- Kẽm: 605% RDI.
- Đồng: 223% RDI.
- Mangan: 18% RDI.
- Selenium: 91% RDI.
Hàu chứa ít calo nhưng lại chứa nhiều chất dinh dưỡng, bao gồm protein, chất béo lành mạnh, vitamin và khoáng chất.
Những loài nhuyễn thể này cũng là một nguồn cung cấp axit béo omega-3 dồi dào. Đây là chất béo không bão hòa đóng các vai trò quan trọng trong cơ thể. Chẳng hạn như kiểm soát chứng viêm và giữ cho tim và não của khỏe mạnh.2 Bên cạnh đó, những người ăn chế độ ăn giàu chất béo omega-3 có nguy cơ mắc các bệnh như bệnh tim và đái tháo đường type 2 thấp hơn.3 4
Hàu biển có tác dụng gì?
Hàu có hàm lượng calo thấp và chứa nhiều vi chất dinh dưỡng. Vì vậy, chúng được xem là một trong những món ăn tốt cho sức khỏe. Những tác dụng của hàu biển đối với sức khỏe có thể được kể đến như:
Tốt cho não bộ5
Lượng vitamin B12 dồi dào của hàu biển có lợi cho sức khỏe não bộ của chúng ta. Bởi lẽ, chất dinh dưỡng này giúp duy trì hoạt động của hệ thần kinh, trao đổi chất và hình thành tế bào máu trong cơ thể.6
Thiếu vitamin B12 là một trong những nguyên nhân gây sa sút trí tuệ, bao gồm cả bệnh Alzheimer, hoặc các triệu chứng sức khỏe tâm thần bao gồm trầm cảm và suy nghĩ tự tử.
Giảm cân1
Hàu chứa nguồn protein dồi dào, chúng có tất cả chín axit amin thiết yếu mà cơ thể bạn cần. Trong khi đó, protein là chất dinh dưỡng chính trong các bữa ăn, có nhiệm vụ thúc đẩy cảm giác no và hỗ trợ giảm cân hiệu quả. Chế độ ăn giảm cân giàu protein đã được chứng minh là có hiệu quả hơn so với chế độ ăn ít chất béo hoặc chế độ ăn high carb.7 8 9
Xem thêm: Top 10 chế độ ăn kiêng giảm cân có thể bạn chưa biết
Hỗ trợ sức khỏe tim mạch10
Axit béo omega-3, Kali va Selen trong hàu biển giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch của chúng ta.
- Omega-3 đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hoạt động của tim mạch, não bộ, và tác động tích cực đến khả năng tăng trưởng của chúng ta. Axit béo này còn có khả năng chống viêm và giúp làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch.11
- Kali cũng đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động của những cơ quan như thận, tim, cơ và hệ thần kinh.12
- Selen - một khoáng chất vi lượng thiết yếu hỗ trợ chức năng của tuyến giáp và các hoạt động chuyển hóa trong cơ thể. Nó cũng chứa các đặc tính chống oxy hóa, có thể giúp cơ thể ngăn ngừa bệnh ung thư, bệnh tim và suy giảm nhận thức.13
Tác dụng đối với sức khỏe tình dục
Chúng ta thường quan niệm rằng hàu là một loại thực phẩm tốt cho sức khỏe tình dục, nhất là ở đàn ông. Tuy nhiên, tác dụng này vẫn còn gây nhiều tranh cãi. Theo đó, một số nguyên nhân khiến hàu được xem là “thần dược” trong chuyện chăm gối như sau:14
1. Giàu kẽm
Theo nghiên cứu, nam giới thiếu kẽm có thể bị giảm lượng testosterone và gặp những bất thường về chất lượng tinh trùng.15 Bên cạnh đó, kẽm cũng đóng vai trò trong việc duy trì mức độ dopamine, một chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến sức khỏe tình dục nam giới trong cơ thể.16 17
Một số nghiên cứu cho thấy dopamine có thể giúp làm tăng ham muốn và điều trị rối loạn cương dương.18
Vì vậy, nguồn kẽm dồi dào là nguyên nhân chính khiến nhiều người tin rằng hàu biển tốt cho sức khỏe tình dục và khả năng sinh sản của nam giới. Tuy nhiên, chúng ta cần có thêm nhiều nghiên cứu hơn nữa để xác định chính xác tác liệu hàu có thể được xem chất kích thích tình dục tự nhiên hay không.
Xem thêm: 7 lợi ích của kẽm, bạn đã biết chưa?
2. Nguồn axit béo omega-3 dồi dào
Bên cạnh kẽm, hàu cũng là mang đến lượng omega-3 tốt cho sức khỏe. Trong những nghiên cứu trên chuột, omega-3 có thể thúc đẩy lưu lượng máu và cải thiện tình trạng rối loạn cương dương.19 20 21
Tuy nhiên đến nay, chúng ta vẫn cần thêm những nghiên cứu chuyên sâu hơn về mối liên hệ giữa omega-3 và sức khỏe tình dục.
Chữa lành vết thương
Hàm lượng kẽm vô song trong hàu mang lại một số lợi ích cho sức khỏe, bao gồm tốc độ chữa lành vết thương nhanh hơn và tăng hệ thống miễn dịch chống lại nhiều bệnh nhiễm trùng và vi khuẩn.10
Loãng xương
Hàu là một nguồn cung cấp lượng vitamin D, đồng, kẽm và mangan dồi dào. Những vi chất dinh dưỡng này khi kết hợp với canxi có thể giúp ngăn ngừa loãng xương ở phụ nữ lớn tuổi.5 Bên cạnh đó, vitamin D còn được chứng minh giúp cơ thể tăng cường miễn dịch, thúc đẩy sự phát triển của tế bào và tốt cho sức khỏe của xương.22
Tốt cho mắt
Hàu cung cấp nguồn kẽm tự nhiên, khoáng chất đảm bảo rằng sắc tố của mắt được sản xuất đầy đủ trong võng mạc. Càng nhiều kẽm, thị lực càng mạnh. Điều này là do giảm sắc tố thường liên quan đến việc giảm trường thị giác trung tâm của thị giác.23
Các món hàu ngon
Vì chúng có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe nên hãy thận trọng khi ăn hàu sống. Thay vào đó, bạn có thể tham khảo một số cách chế biến hàu để vừa đảm bảo độ an toàn, vừa mang đến những món ngon cho bản thân và gia đình. Dưới đây là một số cách ngon và dễ dàng để thêm hàu vào chế độ ăn uống:1
- Thêm thịt hàu đã nấu chín vào các món mì.
- Bọc hàu nguyên con trong vụn bánh mì và giấy bạc.
- Nấu chín khi còn nguyên vỏ và phủ một lớp thảo mộc tươi
- Thêm vào súp và món hầm hải sản.
- Chiên thịt hàu trong dầu dừa.
- Hấp và phủ lên trên với nước chanh và bơ.
- Bọc hai nửa hàu trong nước xốt đã chọn và nướng trên vỉ.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) cung cấp các lưu ý khi sơ chế hàu biển như sau:24
- Chỉ chọn những con hàu có vỏ đóng. Loại bỏ những con có vỏ mở.
- Luộc hàu cho đến khi vỏ mở ra.
- Sau khi hàu đã mở vỏ, tiếp tục đun trong 3-5 phút nữa hoặc cho vào nồi hấp nóng và nấu thêm 4-9 phút.
Những rủi ro có thể gặp khi ăn hàu biển
Mặc dù hàu mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, song hàu biển cũng có thể mang một số nguy hiểm tiềm ẩn, chẳng hạn như:
Nguy cơ nhiễm vi khuẩn
Vi khuẩn Vibrio vulnificus và Vibrio parahaemolyticus - thường tập trung ở động vật có vỏ, như hàu. Chính vì vậy khi ăn sống, chúng ta có nguy cơ phơi nhiễm loại vi khuẩn này.1 Các triệu chứng thường gặp khi nhiễm trùng bao gồm tiêu chảy, nôn mửa, sốt và các tình trạng nghiêm trọng hơn. Không những thế, vi khuẩn này có thể gây nhiễm trùng huyết - một bệnh nhiễm trùng máu nghiêm trọng có thể gây tử vong.25
Nguy cơ nhiễm các chất ô nhiễm khác
Hàu cũng có thể mang virus kiểu Norwalk và virus đường ruột gây nguy hiểm cho sức khoẻ chúng ta.26 Ngoài ra, những loài nhuyễn thể này có thể chứa các chất ô nhiễm hóa học; bao gồm các kim loại nặng như chì, cadmium và thủy ngân.27
Do những nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khỏe, nên trẻ em, những người có hệ miễn dịch bị yếu và phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú nên tránh ăn hải sản sống.
Ngộ độc khoáng chất
Hàu chứa một lượng selen và kẽm đặc biệt cao. Mặc dù đây là những khoáng chất mang đến nhiều lợi ích; nhưng nếu được tiêu thụ quá nhiều, chúng có thể gây ngộ độc.28 Ngoài ra, những người bị dị ứng với hải sản nên tránh hàu.
Với những thông tin trên, hy vọng bạn đọc đã có cái nhìn tổng quan về hàu biển. Chúng chứa nhiều protein, vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa - tất cả đều có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên, bạn cần sơ chế hàu kỹ lưỡng trước khi ăn để tránh nhiễm trùng. Nếu xuất hiện bất kỳ điều gì bất thường sau khi ăn hàu biển; cần đưa bệnh nhân đến bệnh viện gần nhất để được cấp cứu và xử trí kịp thời.