Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Hoàng Thanh Nga - Bác sĩ Mắt - Khoa khám bệnh và Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.
Khi mắt bị co giật, mí mắt sẽ nhấp nháy và bạn không thể điều khiển cho nó dừng lại. Đôi khi cơ mắt bị giật liên tục ảnh hưởng đến cả hai mắt. Mí mắt co giật nhanh và liên tục trong 1 - 2 phút.
1. Tổng quan về mắt co giật
Tình trạng cơ mắt bị giật liên tục không gây đau, thường vô hại và sẽ tự biến mất. Nhưng nếu co thắt với cường độ mạnh, mí mắt của bạn có thể phải nhắm hoàn toàn và sau đó mở lại, lặp lại nhiều lần làm ảnh hưởng đến khả năng nhìn.
Một số người có cơ mắt bị giật liên tục cả ngày, và thậm chí sẽ kéo dài trong nhiều ngày, vài tuần hoặc vài tháng. Điều này sẽ gây khó chịu và ảnh hưởng khá nhiều đến chất lượng cuộc sống.
Trong trường hợp hiếm gặp, tình trạng mắt bị co giật không biến mất sẽ khiến bạn phải nháy mắt hoặc nheo mắt mọi lúc. Nếu bạn không thể giữ cho đôi mắt của mình mở ra bình thường, sẽ rất khó để bạn quan sát tốt.
Bạn nên đi khám bác sĩ nếu:
- Mắt co giật kéo dài hơn 1 tuần;
- Mí mắt của bạn phải nhắm lại hoàn toàn;
- Các cơ mặt khác cũng bị co thắt;
- Đỏ, sưng hoặc chảy nước mắt;
- Sụp mí mắt trên.
Nếu nghi ngờ mắt co giật là do các vấn đề liên quan đến não hoặc thần kinh, bác sĩ sẽ kiểm tra các dấu hiệu phổ biến đi kèm. Sau đó bạn có thể được giới thiệu đến bác sĩ chuyên khoa để điều trị.
2. Các loại co giật ở mắt
2.1. Mắt co giật nhẹ
Mắt bị co giật nhẹ và tạm thời thường liên quan đến các yếu tố lối sống, chẳng hạn như:
- Mệt mỏi;
- Căng thẳng;
- Thiếu ngủ;
- Lạm dụng rượu, thuốc lá hoặc cafein.
Cơ mắt bị giật liên tục cũng có thể là kết quả của sự kích thích bề mặt mắt (giác mạc) hoặc màng lót mí mắt (kết mạc).
2.2. Tật giật ở mắt
Tật giật ở mắt lành tính thường xuất hiện ở độ tuổi trung niên và dần trở nên tồi tệ hơn. Mỗi năm chỉ có khoảng 2.000 người ở Hoa Kỳ được chẩn đoán mắc bệnh này. Phụ nữ có khả năng bị tật cao gấp đôi nam giới. Co giật ở mắt không phải là một tình trạng nghiêm trọng, nhưng nếu cơ mắt bị giật liên tục với mức độ nặng có thể cản trở cuộc sống hàng ngày của bạn.
Tình trạng này bắt đầu khi mắt của bạn chớp không ngừng hoặc thường xuyên bị kích ứng mắt. Khi bệnh diễn tiến nặng, bạn có thể nhạy cảm hơn với ánh sáng, bị mờ mắt và co thắt các cơ khác trên mặt. Trường hợp nghiêm trọng, co thắt có thể trở nên dữ dội đến mức mí mắt của bạn phải sụp xuống trong vài giờ.
Các nhà nghiên cứu tin rằng đây là kết quả của sự kết hợp giữa các yếu tố môi trường và di truyền. Mặc dù chứng giật ở mắt lành tính thường xuất hiện ngẫu nhiên, nhưng đôi khi có sự tương đồng giữa các thành viên trong các gia đình.
2.3. Co thắt cơ nửa mặt
Bệnh co thắt cơ nửa mặt (Hemifacial Spasm) khá hiếm gặp, có liên quan đến cả những cơ xung quanh miệng và mí mắt của bạn. Không giống như hai loại trên, tình trạng này thường chỉ ảnh hưởng đến một bên mặt.
Thông thường, nguyên nhân gây co thắt cơ nửa mặt là do có động mạch chèn ép dây thần kinh mặt.
3. Nguyên nhân khiến mắt bị co giật
Không rõ nguyên nhân gây ra chứng giật ở mắt (blepharospasm), nhưng các bác sĩ nghĩ rằng mắt bị co giật có thể liên quan đến:
- Mệt mỏi;
- Căng thẳng;
- Caffein.
Đôi khi, mắt bị co giật có thể là dấu hiệu của một tình trạng nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như:
- Viêm bờ mi;
- Khô mắt;
- Nhạy cảm với ánh sáng, gió hoặc không khí ô nhiễm;
- Đau mắt đỏ (viêm kết mạc).
Trường hợp hiếm gặp, mắt co giật có dấu hiệu rối loạn não hoặc thần kinh, cụ thể là:
- Liệt dây thần kinh mặt (Bell's Palsy);
- Loạn trương lực cơ (Dystonia);
- Bệnh Parkinson;
- Hội chứng Tourette (hội chứng thần kinh ở người trẻ gây nhiều tật máy giật vận động và phát âm).
Cơ mắt bị giật liên tục cũng có thể là do tác dụng phụ của một số loại thuốc. Phổ biến nhất là thuốc điều trị rối loạn tâm thần và động kinh.
4. Điều trị mắt co giật
4.1. Khắc phục tại nhà
Hầu hết các trường hợp mắt bị co giật nhẹ sẽ tự biến mất. Bạn chỉ cần nghỉ ngơi đầy đủ và cắt giảm tiêu thụ rượu, thuốc lá và cafein. Nếu mắt khô hoặc mắt bị kích thích là nguyên nhân gây co thắt mi mắt nhẹ, hãy thử nhỏ mắt bằng dung dịch nước mắt nhân tạo (không cần kê đơn).
4.2. Tiêm chất gây tê
Cho đến nay, các bác sĩ vẫn chưa tìm ra một phương pháp chữa trị nào cho tật giật ở mắt lành tính. Nhưng có một số cách để hạn chế bệnh diễn tiến nghiêm trọng. Trong đó, phương pháp điều trị được sử dụng rộng rãi nhất cho cả co thắt cơ mắt và toàn bộ mặt là tiêm botulinum toxin (Botox, Dysport, Xeomin).
Sau khi tiêm một lượng nhỏ chất làm tê liệt vào cơ mắt, hiệu quả giảm co thắt sẽ kéo dài khoảng một vài tháng rồi mất dần. Do đó bạn cần điều trị lặp lại.
4.3. Dùng thuốc
Trong trường hợp nhẹ, bác sĩ có thể đề nghị các loại thuốc như:
- Clonazepam (Klonopin);
- Lorazepam (Ativan);
- Trihexyphenidyl hydrochloride (Artane, Trihexane, Tritane).
Tuy nhiên những thuốc này thường chỉ có hiệu quả trong ngắn hạn.
4.4. Phương pháp thay thế
Các phương pháp điều trị thay thế đã được nhiều nghiên cứu khoa học chứng minh tính hiệu quả, bao gồm:
- Liệu pháp phản hồi sinh học - Biofeedback;
- Châm cứu;
- Thôi miên;
- Trị liệu thần kinh cột sống;
- Liệu pháp dinh dưỡng;
- Đeo kính màu chuyên dụng.
4.5. Phẫu thuật
Nếu các lựa chọn điều trị đều không thành công, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật cắt bỏ một số cơ và dây thần kinh xung quanh mí mắt của bạn.
Phẫu thuật cũng có thể làm giảm áp lực của động mạch lên dây thần kinh mặt - nguyên nhân gây co thắt cơ nửa mặt. Kết quả điều trị phẫu thuật thành công là vĩnh viễn, nhưng cũng đi kèm với một số nguy cơ rủi ro tương tự như bất kỳ ca phẫu thuật nào.
Tóm lại, mắt bị co giật là tình trạng các cơ ở mí mắt chuyển động hoặc co thắt bất thường, không thể kiểm soát. Hầu hết mọi người đều đã từng trải qua cảm giác cơ mắt bị giật liên tục, đột ngột, gây khó chịu nhưng sẽ biến mất sau một vài giây. Tuy nhiên, nếu hiện tượng này xảy ra thường xuyên và trong thời gian dài, bạn cần hết sức chú ý và đến khám bác sĩ chuyên khoa để tìm ra nguyên nhân.
Để đăng ký tư vấn và khám bệnh về mắt tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách hàng có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc hoặc đăng ký trực tuyến TẠI ĐÂY.
Nguồn tham khảo: webmd.com
