Cách lấy nước tiểu nhanh chóng, xét nghiệm đơn giản dễ thực hiện

Xét nghiệm phân tích nước tiểu rất phổ biến. Đây là cách kiểm tra sức khỏe tổng quát đơn giản, dễ thực hiện và không xâm lấn. Vậy lấy nước tiểu như thế nào đúng cách? Bác sĩ CKI Trương Trọng Tuấn, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM hướng dẫn người bệnh cách lấy nước tiểu nhanh chóng qua bài viết sau.

Vai trò của xét nghiệm nước tiểu

Xét nghiệm nước tiểu có vai trò quan trọng trong các việc sau:

• Kiểm tra sức khỏe tổng thể: việc phân tích nước tiểu thuộc một phần trong quy trình khám sức khỏe định kỳ, kiểm tra thai kỳ hoặc chuẩn bị trước phẫu thuật. Xét nghiệm nước tiểu được sử dụng để tầm soát nhiều loại rối loạn, như bệnh tiểu đường, bệnh thận hoặc bệnh gan.
• Chẩn đoán một tình trạng bệnh: việc phân tích nước tiểu thường được bác sĩ yêu cầu khi người bệnh đau bụng, đau lưng, đi tiểu thường xuyên hoặc đau, tiểu ra máu hoặc các vấn đề về tiết niệu khác. Phân tích nước tiểu có thể giúp chẩn đoán nguyên nhân của những dấu hiệu và triệu chứng này.
• Theo dõi tình trạng bệnh: đã được chẩn đoán mắc một bệnh lý nào đó, như bệnh thận hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu, bác sĩ có thể khuyên bạn nên xét nghiệm nước tiểu thường xuyên để theo dõi tình trạng và cách điều trị.

Các xét nghiệm khác, như thử thai và sàng lọc ma túy, có thể dựa vào mẫu nước tiểu, nhưng những xét nghiệm này tìm kiếm các chất không có trong phân tích nước tiểu thông thường. (1)

Đối tượng nào cần xét nghiệm nước tiểu?

Đối tượng cần xét nghiệm nước tiểu, bao gồm:

• Một số bệnh giai đoạn đầu: bệnh thận, gan, đái tháo đường.
• Người chuẩn bị phẫu thuật hoặc sắp xuất viện.
• Kiểm tra thai kỳ.
• Người có triệu chứng nghi bệnh thận, đường tiết niệu,…: mệt, chán ăn, đau lưng, rối loạn hành vi tiểu, nước tiểu có màu bất thường,…

Lấy mẫu nước tiểu giữa nam và nữ có khác nhau không?

Có, lấy mẫu nước tiểu giữa nam và nữ khác nhau. Với nam giới sẽ lấy mẫu xét nghiệm như sau:

• Bước 1: sử dụng khăn lau vô trùng để làm sạch đầu dương vật. Nếu dương vật chưa cắt bao quy đầu, trước tiên hãy kéo bao quy đầu lại để đảm bảo vệ sinh kỹ lưỡng.
• Bước 2: người bệnh hãy đi tiểu một lượng nhỏ vào bồn cầu.
• Bước 3: người bệnh hãy ngăn dòng nước tiểu và giữ cốc đựng mẫu cách niệu đạo vài cm.
• Bước 4: giữ lỗ nơi nước tiểu chảy ra khỏi dương vật của bạn.
• Bước 5: cho nước tiểu đổ đầy cốc đựng mẫu khoảng một nửa hoặc ở mức mà bác sĩ đã hướng dẫn.
• Đi tiểu xong vào bồn cầu.

Với người bệnh nữ giới, người bệnh hãy làm theo các bước sau để lấy mẫu nước tiểu sạch:

• Bước 1: người bệnh ngồi trong bồn cầu với 2 chân dang rộng.
• Bước 2: người bệnh dùng 2 ngón tay mở rộng môi âm hộ. Sau đó, người bệnh dùng khăn lau vô trùng để vệ sinh nếp gấp bên trong môi âm hộ. Lưu ý, hãy lau từ trước ra sau.
• Bước 3: người bệnh dùng khăn lau vô trùng khác để lau sạch niệu đạo, lỗ nơi nước tiểu chảy ra khỏi cơ thể.
• Bước 4: người bệnh hãy đi tiểu trước một lượng nhỏ vào bồn cầu.
• Bước 5: người bệnh ngừng dòng nước tiểu và giữ cốc đựng mẫu cách niệu đạo vài cm.
• Bước 6: người bệnh đi tiểu vào cốc với lượng nước khoảng một nửa hoặc đúng theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Bước 7: người bệnh đi tiểu lượng còn lại vào bồn cầu.

Mẫu nước tiểu cần lấy bao nhiêu là đủ?

Người bệnh cần lấy mẫu nước tiểu tối thiểu 10-12ml vào lọ xét nghiệm bác sĩ cung cấp. Người bệnh cần lấy nước tiểu vào lúc sáng sớm, đoạn nước giữa dòng và giữ không để vật khác rơi vào. (2)

Hướng dẫn cách lấy nước tiểu xét nghiệm thông dụng dễ hiểu

Hướng dẫn cách lấy nước tiểu xét nghiệm thông dụng dễ hiểu như sau:

1. Kỹ thuật quy trình lấy nước tiểu bệnh nhân tự tiểu được

Kỹ thuật lấy nước tiểu người bệnh tự tiểu phần 2 quy trình bao gồm:

1.1 Quy trình lấy mẫu nước tiểu giữa dòng

Quy trình lấy mẫu nước tiểu giữa dòng thường yêu cầu lấy mẫu nước tiểu ngay tại bệnh viện. Các bước lấy mẫu xét nghiệm như sau:

• • Bước 1: vệ sinh tay.
  • Bước 2: rửa sạch và lau khô khu vực xung quanh niệu đạo.
  • Bước 3: người bệnh đi tiểu một lượng nhỏ vào bồn cầu.
  • Bước 4: người bệnh ngừng giữa dòng và lấy mẫu nước tiểu vào cốc (khoảng 1/2 cốc đựng hoặc theo vạch hướng dẫn - trung bình từ 30 - 60ml).
  • Tiếp tục đi tiểu cho xong.
  • Làm theo hướng dẫn của bác sĩ để chuyển mẫu.

1.2 Quy trình lấy mẫu nước tiểu 24h

Để xét nghiệm nước tiểu 24 giờ, người bệnh cần lấy nước tiểu vào hũ đựng mà bác sĩ đưa mỗi khi đi vệ sinh trong 24 giờ. Sau khi thu thập được 24 giờ, người bệnh sẽ gửi hũ đựng vào phòng thí nghiệm để kiểm tra.

Quy trình lấy mẫu nước tiểu 24h được diễn ra như sau:

• • Bước 1: lần đầu tiên người bệnh đi tiểu vào buổi sáng bình thường, không cần thu gom. Tuy nhiên, người bệnh cần viết thời gian bắt đầu đi tiểu trong ngày.
  • Bước 2: mỗi lần đi tiểu sau, người bệnh hãy thu gom vào hộp đựng. Hãy bảo quản hũ đựng mẫu xét nghiệm đúng cách trong tủ lạnh.
  • Bước 3: người bệnh hãy uống nước cả ngày và ăn uống bình thường trừ một số thực phẩm bác sĩ lưu ý cần tránh.
  • Bước 4: người bệnh hãy cố gắng thu thập mẫu xét nghiệm cuối càng gần 24 giờ kể từ thời gian đánh dấu bắt đầu càng tốt.
  • Bước 5: người bệnh hãy đảm bảo hũ đựng mẫu xét nghiệm được đánh dấu đủ tên, thời gian bắt đầu, thời gian kết thúc và thông tin bắt buộc khác.
  • Bước 6: cuối cùng, người bệnh hãy mang hũ đựng nước tiểu đến phòng thí nghiệm càng sớm càng tốt.

2. Kỹ thuật lấy nước tiểu qua ống thông bàng quang

Kỹ thuật lấy nước tiểu qua ống thông bàng quang như sau:

• Bước 1: bác sĩ điều trị sẽ làm sạch khu vực xung quanh lỗ niệu đạo bằng dung dịch sát trùng.
• Bước 2: bác sĩ đưa ống thông qua niệu đạo làm bằng cao su mỏng.
• Bước 3: nước tiểu của người bệnh theo đường ống thông niệu đạo chảy vào thùng chứa vô trùng.
• Bước 4: bác sĩ sẽ tháo ống thông và vệ sinh, sát khuẩn cho người bệnh.

Một số lưu ý cần biết khi lấy mẫu nước tiểu làm xét nghiệm

Một số lưu ý cần biết khi lấy mẫu nước tiểu làm xét nghiệm, bao gồm:

• Tránh uống rượu, bia, trà và chất chứa caffein.
• Không dùng chất chứa nicotin.
• Không ăn hoặc uống một số loại trái cây, nước ép.
• Không uống thuốc hoặc vitamin, trừ khi bác sĩ yêu cầu.
• Tất cả mẫu xét nghiệm nước tiểu phải bảo quản lạnh đúng cách không để gì rơi vào.

Câu hỏi liên quan

1. Màu nước tiểu có ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm không?

Có, màu nước tiểu ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm. Bác sĩ sẽ kiểm tra màu nước tiểu bằng mắt thường. Bởi, màu nước tiểu có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh hoặc tổn thương hệ thống tiết niệu như:

• Cơ thể mất nước.
• Nhiễm trùng đường tiết niệu.
• Nhiễm trùng lây qua đường tình dục.
• Sỏi thận.
• Tiểu đường.

Tuy nhiên, đôi khi màu nước tiểu thay đổi do thuốc hoặc thực phẩm người bệnh đã ăn. Vì vậy, bác sĩ sẽ tiếp tục mang mẫu xét nghiệm phân tích chi tiết hơn.

Có thể bạn quan tâm: Hướng dẫn cách đọc kết quả xét nghiệm nước tiểu dễ hiểu nhất

2. Không mắc tiểu khi xét nghiệm phải làm sao?

Nếu người bệnh không mắc tiểu khi xét nghiệm, hãy uống thật nhiều nước vào thời điểm cần lấy (2 ly đầy khoảng 400ml) và chờ đợi tới cơn mắc tiểu sớm nhất.

3. Nên lựa chọn xét nghiệm nước tiểu ở đâu?

Người bệnh hãy xét nghiệm nước tiểu tại Trung tâm Xét nghiệm, BVĐK Tâm Anh quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ, kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm trong tiếp nhận, phân tích mẫu bệnh phẩm, cung cấp kết quả xét nghiệm chính xác, hiệu quả, tiết kiệm chi phí.

Ngoài ra, Trung tâm Xét nghiệm còn được đầu tư, trang bị hệ thống máy móc hiện đại, đồng bộ, đạt tiêu chuẩn quốc tế ISO 15189:2012, hệ thống máy Sysmex XN1000, Sysmex cs-1600; hệ thống máy Roche Cobas 6000; máy khí máu Roche Cobas b211; hệ thống quản lý phòng xét nghiệm Cobas Infinity; máy cấy máu; máy định danh - kháng sinh đồ tự động Vitek II Compact; máy PCR… đáp ứng từ xét nghiệm tổng quát đến các xét nghiệm chuyên sâu, góp phần nâng cao hiệu quả trong tư vấn, chẩn đoán và điều trị bệnh.

Xét nghiệm nước tiểu là phương pháp kiểm tra sức khỏe nhanh, đơn giản, hiệu quả và phổ biến. Tuy nhiên, kết quả xét nghiệm vẫn có thể bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố, bao gồm cả quy trình lấy mẫu xét nghiệm nước tiểu. Thông qua bài này, người bệnh nắm được cách lấy nước tiểu nhanh chóng, đơn giản và hiệu quả.