Đất nước Thổ Nhĩ Kỳ: vị trí, văn hóa, ngôn ngữ & điểm độc lạ

Đất nước Thổ Nhĩ Kỳ được mệnh danh là “ngã tư của văn minh Đông Tây” luôn khiến các du khách yêu thích bởi cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, ẩm thực hấp dẫn và văn hóa bản địa đặc sắc. Trong nội dung bài viết dưới đây, ALLY sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản về quốc gia nằm trên cả hai lục địa Á - Âu này bao gồm tên gọi, vị trí địa lý, dân số, tôn giáo, chính trị và vô số những điều hay ho thú vị tại nơi này.

1. Ý nghĩa và tên gọi đất nước Thổ Nhĩ Kỳ

Nhiều người thắc mắc tên gọi của đất nước Thổ Nhĩ Kỳ được bắt nguồn từ đâu và tên gọi này có ý nghĩa gì? Tên chính thức của đất nước Thổ Nhĩ Kỳ là nước Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ. Trong tiếng Việt, tên gọi của Thổ Nhĩ Kỳ được dịch phiên âm từ tiếng Trung Quốc.

Vào ngày 31 tháng 5 năm 2022, tại Liên Hợp Quốc, tên gọi tiếng Anh chính thức của Thổ Nhĩ Kỳ là Türkiye (thay vì Turkey như trước). Tên gọi Türkiye có ý nghĩa là sự biểu đạt tốt nhất cho văn hóa, văn minh và các giá trị của người dân Thổ Nhĩ Kỳ.

2. Vị trí địa lý

Vị trí địa lý

Vị trí địa lý cụ thể của đất nước Thổ Nhĩ Kỳ là nằm giữa các vĩ độ 35° và 43° Bắc, và các kinh độ 25° và 45° Đông. Đất nước Thổ Nhĩ Kỳ có hình dạng như hình chữ nhật với chiều dài trên 1.600 km và chiều rộng trên 800 km, diện tích vào khoảng 783.562 km². Đây là quốc gia lớn thứ 37 thế giới xét về diện tích.

Phần lãnh thổ thuộc châu Á của Thổ Nhĩ Kỳ chiếm đến 97% diện tích toàn quốc có tên gọi là Đông Thrace, biên giới với Hy Lạp và Bulgaria. Còn phần lãnh thổ thuộc châu Âu chiếm 3% diện tích toàn quốc là vùng Anatolia. Giữa hai phần lãnh thổ này là eo biển Bosphorus, biển Marmara phía Tây Bắc đất nước và eo biển Dardanelles.

Miền đông của Thổ Nhĩ Kỳ có nhiều đồi núi hơn, ngọn núi Ararat là điểm cao nhất với độ cao 5.137m. Nơi đây là nguồn của các sông như Euphrates, Tigris và Aras và có hồ Van là hồ nước lớn nhất toàn quốc. Bên cạnh đó, quốc gia này có biển bao quanh tại ba mặt lãnh thổ.

Thổ Nhĩ Kỳ là một quốc gia có cảnh quan tự nhiên rất đa dạng và đặc sắc. Do đó, những năm gần đây, du khách khắp nơi trên thế giới đổ về Thổ Nhĩ Kỳ để trải nghiệm và khám phá những khung cảnh thiên nhiên rực rỡ hùng vĩ của đất nước này.

Thổ Nhĩ Kỳ giáp với những quốc gia nào?

Thổ Nhĩ Kỳ có biên giới với 8 quốc gia, đó là: Bulgaria ở phía tây bắc; Hy Lạp ở phía tây; Gruzia ở phía đông bắc; Armenia, Iran cùng vùng Nakhchivan của Azerbaijan ở phía đông và Iraq cùng Syria ở phía đông nam.

3. Khí hậu

Khí hậu của đất nước Thổ Nhĩ Kỳ có sự thay đổi tùy thuộc vào vị trí địa lý. Các khu vực giáp biển Aegean và biển Địa Trung Hải có khí hậu Địa Trung Hải ôn hoà với mùa hè nóng khô và mùa đông mát ẩm.

Còn các khu vực giáp biển Đen thì có khí hậu đại dương với mùa hè ấm ẩm và mùa đông lạnh ẩm. Khu vực duyên hải giáp với biển Marmara lại có khí hậu chuyển tiếp giữa khí hậu Địa Trung Hải và khí hậu đại dương, với mùa hè ấm nóng và khô còn mùa mưa lạnh và ẩm.

Ở Thổ Nhĩ Kỳ vào mùa đông, khu vực duyên hải của biển Marmara và biển Đen đều có tuyết nhưng tan chỉ trong một vài ngày. Còn khu vực duyên hải của biển Aegean và biển Địa Trung Hải lại rất hiếm khi có tuyết rơi.

Đi sâu vào trong nội địa, khu vực miền trung cao nguyên Anatolia có khí hậu với các mùa tương phản mạnh. Mùa đông rất lạnh còn mùa hè nhiệt độ nóng và khô. Trong khu vực nội địa, tháng có lượng mưa nhiều nhất là tháng 5, còn tháng 7 và tháng 8 là những tháng có lượng mưa ít nhất. Đồng bằng Kobya và đồng bằng Malatya là các khu vực khô nhất của vùng này với lượng mưa chỉ có 300mm.

4. Múi giờ quốc gia

Múi giờ quốc gia của Thổ Nhĩ Kỳ là GMT+3. Có thể thấy, Thổ Nhĩ Kỳ chậm hơn giờ Việt Nam 4 tiếng. Ví dụ giờ Việt Nam đang là 20h00 thì Thổ Nhĩ Kỳ là 16h00.

5. Dân số

Theo số liệu mới nhất của Liên Hợp Quốc ngày 28/08/2022, dân số của đất nước Thổ Nhĩ Kỳ là 85.625.177 người và chiếm 1,07% dân số thế giới. Trong bảng xếp hạng dân số các nước và vùng lãnh thổ, Thổ Nhĩ Kỳ đang đứng thứ 17 trên toàn thế giới. Mật độ dân số so với diện tích vào khoảng 110 người/km (xếp hạng thứ 110).

6. Ngôn ngữ

Đại đa số toàn bộ người dân đất nước này nói tiếng Thổ Nhĩ Kỳ. Đây là ngôn ngữ của khoảng 85% dân số Thổ Nhĩ Kỳ. Bên cạnh đó, người Thổ Nhĩ Kỳ còn sử dụng tiếng Anh ở những khu du lịch, mua sắm và công sở. Tiếng Kurd, Ả Rập và Zaza cũng được một bộ phận nhỏ dân cư sử dụng.

7. Tôn giáo

Trên danh nghĩa, có 99% dân số Thổ Nhĩ Kỳ theo đạo Hồi, trong đó đa số thuộc phái Hồi giáo Sunni, 15-20% dân số là người Hồi giáo Alevi. Còn 1% dân số còn lại là người Thiên Chúa giáo, Do Thái, Bahá’ís và Yezidis.

Hiến pháp Thổ Nhĩ Kỳ quy định công nhận tự do tôn giáo của các cá nhân, cấm phân biệt giữa các tôn giáo và nhà nước giám sát chặt chẽ các hoạt động tôn giáo cũng như không có hành động hay khuyến khích bất cứ tôn giáo nào, tôn giáo không được can thiệp quá trình chính trị. Có thể thấy, Thổ Nhĩ Kỳ từ lâu đã có sự tách biệt giữa tôn giáo và quốc gia, khác biệt so với các nước có cộng đồng Hồi giáo đa số khác.

8. Chính trị và kinh tế

Nhiều người thắc mắc về chính trị và kinh tế của đất nước Thổ Nhĩ Kỳ như thế nào? ALLY xin cung cấp những thông tin đó ngay trong nội dung dưới đây.

Chính trị

Thổ Nhĩ Kỳ có một nền chính trị ổn định, một hệ thống đa đảng hoạt động dựa trên hệ thống cộng hòa nghị viện đại diện dân chủ phi tôn giáo. Thổ Nhĩ Kỳ có thủ tướng là lãnh đạo chính phủ, quyền hành pháp thuộc về chính chủ, còn quyền lập pháp thuộc vệ Đại Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ và chính phủ. Quyền hành pháp và lập pháp độc lập với tư pháp của đất nước.

Kinh tế

Thổ Nhĩ Kỳ là đất nước có khu vực kinh tế tư nhân phát triển nhanh và mạnh nhưng nhà nước vẫn đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc dân ở các lĩnh vực cơ bản như nông nghiệp, công nghiệp, ngân hàng, vận tải và viễn thông. Tuy phát triển nhanh về thương mại và công nghiệp hiện đại nhưng lĩnh vực nông nghiệp truyền thống của Thổ Nhĩ Kỳ vẫn chiếm tới 30% lực lượng lao động.

Từ những năm 1980, Thổ Nhĩ Kỳ đã tiến hành nhiều cải cách về kinh tế, mang lại sự phát triển và tăng trưởng nhanh với mục đích biến nền kinh tế đang bị cô lập và trì trệ thành một nền kinh tế với lĩnh vực tư nhân chiếm phần trăm lớn và dựa trên sự phát triển của thị trường.

Ngành công nghiệp

Ngành công nghiệp tại Thổ Nhĩ Kỳ hiện đang rất phát triển. Chính phủ nước này đặc biệt chú trọng vào các dự án có cơ sở hạ tầng lớn. Hai ngành kinh tế mũi nhọn của Thổ Nhĩ Kỳ là sản xuất ô tô và dệt may công nghiệp. Đồng thời, các ngành xây dựng, chế biến thực phẩm, sản xuất và chế biến gỗ, giấy, điện tử cũng đóng góp không ít vào GDP và phát triển kinh tế của đất nước này.

Ngành nông nghiệp

Nông nghiệp vẫn là một ngành cơ bản của Thổ Nhĩ Kỳ với 11% diện tích lãnh thổ đang được sử dụng làm đất nông nghiệp. Các sản phẩm nông nghiệp nổi trội của Thổ Nhĩ Kỳ bao gồm: Hạt phỉ, thuốc lá, bông, ô liu, ngũ cốc, củ cải đường, cam quýt, vật nuôi…

Ngành ngoại thương

Những năm gần đây, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế, ngành ngoại thương của Thổ Nhĩ Kỳ không ngừng tăng trưởng về tổng giá trị. Thổ Nhĩ Kỳ xuất khẩu chủ yếu các mặt hàng nông sản, thực phẩm, dệt may, kim loại, ô tô và linh kiện… Đặc biệt, ngành gang thép, xe ô tô, điện gia dụng và máy móc của quốc gia này ngày càng có uy tín và giá trị trên thị trường quốc tế.

Du lịch

Thiên nhiên ban tặng cho Thổ Nhĩ Kỳ một cảnh quan tươi đẹp và hùng vĩ, do vậy tài nguyên du lịch của quốc gia này luôn sẵn có để phát triển ngành thương mại và dịch vụ này. Đồng thời, kiến trúc và nghệ thuật của Thổ Nhĩ Kỳ rất đặc sắc và ấn tượng. Vì vậy ngành du lịch của quốc gia này phát triển vượt mức trung bình tăng trưởng của ngành du lịch toàn cầu. Thu hút nhiều lượt khách du lịch đến tham quan và lưu trú giúp phát triển nền kinh tế của quốc gia.

9. Tiền tệ

Đồng Lira (TRY) là loại tiền tệ được sử dụng chính ở Thổ Nhĩ Kỳ. Tỷ giá của đồng Lira so với Việt Nam đồng được quy đổi như sau: 1 TRY ~ 1.287,90 VND (theo tỷ giá mới nhất tháng 8/năm 2022)

10. Giáo dục

Giáo dục là bắt buộc cho trẻ em và hệ thống giáo dục của Thổ Nhĩ Kỳ miễn phí hệ công lập cho trẻ từ 7 đến 15 tuổi. Có khoảng hơn 800 viện giáo dục bậc cao gồm các trường đại học tính tổng số sinh viên với hơn 1 triệu người. Giáo dục đại học và cao đẳng ở Thổ Nhĩ Kỳ được chính phủ cấp ngân sách và thuộc trách nhiệm của Uỷ ban Giáo dục Cấp cao.

Có khoảng hơn 80 trường Đại học ở Thổ Nhĩ Kỳ. Chỉ tính riêng ở Istanbul và Ankara, đã có 15 trường đại học chính. Có hai hình thức đó là trường học của nhà nước và trường học tư thục với học phí chênh lệch rõ rệt. Trong khi trường công lập có học phí rất thấp còn trường tư thục có mức học phí rất đắt đỏ có thể lên tới $15 000 hoặc cao hơn.

Các sinh viên đại học thường là nhóm đối tượng được ưu tiên ở Thổ Nhĩ Kỳ. Các trường đại học cung cấp các khóa đào tạo từ 2 đến 4 năm cho sinh viên theo học từ lúc nhập trường. Khi học xong, sinh viên có thể học thêm 2 năm nữa với chương trình cao học.

11. Văn hóa

Thổ Nhĩ Kỳ là một quốc gia hiện đại, tự do và tôn trọng được thể hiện rõ rệt. Quốc gia này có một nền văn hoá đa dạng được pha trộn bởi nét truyền thống dân tộc và sự hiện đại của phương Tây. Nguồn gốc của sự đa dạng văn hoá này đến từ lịch sử của đất nước là Đế chế Ottoman, truyền thống tôn giáo Đạo Hồi chiếm đa số và đến từ văn hoá Châu Âu. Một số nét cơ bản về văn hoá của Thổ Nhĩ Kỳ có thể kể đến như:

Ẩm thực

Không thể không nhắc đến nền ẩm thực đặc sắc và phong phú của Thổ Nhĩ Kỳ, đặc biệt là các món ăn đường phố như:

Món Doner Kebab: Một món ăn với cái tên quá quen thuộc và được biết đến trên toàn thế giới trong đó có Việt Nam. Nó còn được gọi tên là “bánh mì Thổ Nhĩ Kỳ” hoặc gọi tắt là “Kebab” hay “bánh mì Kebab”, “bánh mỳ tam giác”. Món ăn này làm hài lòng mọi thực khách bởi những miếng thịt nướng được tẩm ướp đậm gia vị và được thái mỏng kẹp cùng 1 đến 2 loại nước sốt, bánh mì cùng một số loại rau ăn kèm như cà chua, xà lách, hành tây muối chua, dưa chuột…

Món bánh vòng Simit: Đây là món ăn bình dân xuất hiện từ thế kỷ 16 và đến nay vẫn được người dân Thổ Nhĩ Kỳ yêu thích nhất. Món bánh này có hình vòng tròn với lớp vỏ được nướng giòn thơm phức rắc vừng. Người Thổ Nhĩ Kỳ thường sử dụng bánh vòng Simit vào bữa sáng kèm theo một cốc sữa chua.

Món thịt trai nhồi: Nếu đến tham quan du lịch tại các vùng duyên hải ven biển tại Thổ Nhĩ Kỳ bạn sẽ được người dân địa phương gợi ý món thịt trai nhồi đặc biệt có một không hai. Trong món ăn này, thịt trai được ngồi với loại gạo đặc biệt, hành tây xắt nhỏ, quả nho, muối, gia vị đi kèm và lúc thưởng thức sẽ vắt thêm chanh.

Món hạt dẻ nướng: Đây là một món ăn đường phố thú vị và được yêu thích nhất đường phố Thổ Nhĩ Kỳ vào mùa đông cũng như mùa hè.

Trà: Một người dân Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiêu thụ khoảng 3kg trà trung bình mỗi năm. Có thể thấy, trà là thực phẩm không thể thiếu đối với người dân nước này. Họ có thể uống đến 20 tách trà và ít nhất cũng 1 tách trà trong ngày.

Món pizza Thổ Nhĩ Kỳ Kiymali Pide : Món ăn này giống như chiếc thuyền với phần vỏ được làm từ bột mì còn phần nhân được làm từ nhiều nguyên liệu khác nhau như thịt lợn, thịt hun khói, hành tây, pho mát và các loại rau…

Trên đây ALLY chỉ điểm một số những món ăn đặc sắc và nổi tiếng nhất trong ẩm thực Thổ Nhĩ Kỳ. Bên cạnh đó, quốc gia này còn có vô số những món đặc sản khác nữa mà bạn không nên bỏ qua khi đến du lịch tham quan tại đây như: Súp Corba, khoai tây nướng Kumpir, thịt viên Kofte, bánh ngọt Baklava…

Nghệ thuật

Đây là một đất nước lịch sử truyền thống lâu đời từ Đế chế Ottoman và với đặc trưng cửa ngõ Á-Âu vì vậy Thổ Nhĩ Kỳ được xem là một quốc gia giàu tính nghệ thuật thể hiện qua các trường phái hội hoạ, điêu khắc và kiến trúc cũng như nhiều ngành nghệ thuật khác.

12. Những điều thú vị

Không chỉ đa dạng về thiên nhiên, văn hoá và phát triển về kinh tế, thương mại, du lịch; đất nước Thổ Nhĩ Kỳ còn có vô vàn những điều thú vị mà ALLY xin giới thiệu đến bạn ngay sau đây.

Khu chợ lâu đời ở Thổ Nhĩ Kỳ

Khu chợ lâu đời ở đất nước Thổ Nhĩ Kỳ được nhiều du khách tham quan và biết đến chính là khu chợ Grand Bazaar ở Istanbul có từ năm 1455. Chợ được thành lập ngay sau cuộc chinh phạt Constantinople của Đế chế Ottoman. Điểm đặc biệt của khu chợ này là chỉ có đàn ông mới được bán hàng tại đây. Hiện nay, khu chợ này nằm trong diện tích khoảng 30.000 m2 gồm 61 đường phố lớn với hơn 4.000 gian hàng.

Quê hương của loài hoa Tulip

Tuy hoa Tulip được trồng phổ biến ở Hà Lan những thực sự Thổ Nhĩ Kỳ mới là quê hương của loài hoa này. Người bản địa Thổ Nhĩ Kỳ đã phổ biến và mang loài hoa này đến với Châu Âu và khiến nó trở thành một hiện tượng có tên “Tulip Mania” vào năm 1637. Cho đến ngày nay, Tulip vẫn là một loài hoa nổi tiếng đẹp và kiêu kỳ, hấp dẫn mọi du khách yêu hoa.

Độc đáo với món Pudding gà tráng miệng

Món pudding gà tráng miệng độc đáo này có tên trong tiếng Thổ Nhĩ Kỳ là Tavuk göğsü. Món ăn này được sáng tạo vào khoảng 100 năm trước bởi một người đầu bếp thuộc đế chế Ottoman. Khi người đứng đầu đế chế yêu cầu một món tráng miệng ngọt nhưng nguyên liệu người đầu bếp đó chỉ có là thịt gà.

Món ăn này được nấu bởi thịt ức gà xay nhuyễn, đun sôi đến khi thịt hòa tan cùng sữa theo một công thức khá đặc biệt. Chính vì vậy đây là một món tráng miệng độc đáo và khác lạ so với những món tráng miệng thông thường.

Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ không hề khó học

Sau cuộc cải cách ngôn ngữ vào năm 1920, việc đơn giản hoá từ vựng và chuyển từ chữ viết Ả Rập sang bảng chữ cái Latin thì quốc ngữ Thổ Nhĩ Kỳ đã trở nên dễ học hơn nhiều. Bạn hoàn toàn có thể nhanh chóng học và viết tiếng Thổ Nhĩ Kỳ với các quy tắc cơ bản.

Đất nước Thổ Nhĩ Kỳ hiện nay đang là thành viên của Liên Hiệp Quốc, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương NATO, OSCE, OECD, OIC, Cộng đồng châu Âu và đang trong quá trình đàm phán để gia nhập Liên minh châu Âu EU.

Quốc gia này luôn được đánh giá là có vị trí chiến lược quan trọng ở giữa châu Âu và châu Á và giữa ba biển, là ngã tư đường giữa các trung tâm kinh tế và là nơi phát sinh cũng như nơi xảy ra các trận chiến giữa các nền văn minh lớn trong lịch sử loài người.

Bộ môn thể thao đấu vật dầu ô liu độc lạ

Gây ấn tượng không thể thiếu bộ môn thể thao đấu vật dầu ô liu tại Thổ Nhĩ Kỳ độc lạ có một không hai trên thế giới. Bộ môn này đã có 658 năm tuổi với truyền thống hai người đàn ông cởi trần chỉ mặc quần ống túm được may bằng da trâu hoặc da bò và được nhúng dầu ô liu khắp người đấu vật dưới ánh nắng mặt trời thực sự thu hút người xem.

Có thể thấy, đất nước Thổ Nhĩ Kỳ là một quốc gia có nền kinh tế - chính trị - văn hoá ổn định. Bên cạnh đó, thiên nhiên hùng vĩ và khí hậu khá ôn hòa cũng là một điểm cộng khi bạn muốn đến quốc gia này dù chỉ là du lịch hay thậm chí là định cư.

Nếu bạn muốn tìm hiểu kỹ hơn nữa về đất nước Thổ Nhĩ Kỳ để định cư hoặc đơn giản là sở hữu quốc tịch thứ 2 để phục vụ cho nhu cầu công việc cần di chuyển ở nhiều quốc gia thì có thể liên hệ với ALLY. Chúng tôi là đơn vị chuyên về lĩnh vực tư vấn di trú và định cư uy tín tại Việt Nam. Công ty được sáng lập bởi các chuyên gia có hơn 15 năm kinh nghiệm về tư vấn định cư. ALLY đã đồng hành và tư vấn cho hơn 1.000 khách hàng Việt Nam định cư tại Canada. Hiện nay, ALLY đang cung cấp các chương trình định cư Châu Âu với tỷ lệ visa thành công rất cao.

Để được tư vấn rõ ràng và hiệu quả hơn về các nội dung trên, bạn vui lòng liên hệ với ALLY qua số hotline 028 9998 9988 để được tư vấn bởi các luật sư và các chuyên gia pháp lý có trình độ chuyên môn và kinh nghiệm phù hợp.

THÔNG TIN LIÊN HỆ

? HCM Office: Văn phòng 02, Tầng 08, Tòa nhà Pearl Plaza, Số 561A Điện Biên Phủ, Phường 25, Quận Bình Thạnh, TP. HCM

? BMT Office: 1A Trần Huy Liệu, Phường Tân Thành, TP. BMT

? Email: info@aiic.vn

? Website: https://aiic.vn

☎ Hotline: 028 9998 9988