Thành phố trẻ với 130 năm tuổi, Đà Lạt, là mùng vùng đất phủ đầy màu xanh với những đồi thông bạt ngàn gió reo, những bãi cỏ trải dài xanh mướt cùng bầu trời xanh cao trong lành.
Dù thời gian hình thành và phát triển còn ngắn nhưng nhờ vào những ưu thế từ thiên nhiên, những nét đặc trưng mang chiều sâu văn hoá, Đà Lạt đã tạo ra một bản sắc riêng biệt với những người dân bản địa vùng cao mang phong cách “Hiền hòa - Thanh lịch - Mến khách”.
Giới thiệu về con người Đà Lạt
Đà Lạt - thành phố sương mù của Việt Nam không chỉ nổi tiếng với vẻ đẹp thi vị của núi rừng, khí hậu ôn hòa quanh năm mà còn nổi bật với những con người mang trong mình một bản sắc rất riêng.
Nằm trên cao nguyên Lâm Viên, Đà Lạt là một trong những thành phố hiếm hoi tại Việt Nam sở hữu khí hậu ôn hòa và mát mẻ quanh năm. Chính điều này đã ảnh hưởng đến thể chất và tạo nên những phẩm chất đặc trưng trong cốt cách của người dân nơi đây.
Bắt đầu từ những màu xanh tươi mát, trong lành bao phủ toàn thành phố mộng mơ, tất cả các gam màu xanh nơi đây đã mang đến những cảm giác yên bình, thanh thản trong lòng mỗi người dân.
Sự bình thản trong tâm hồn đã hoà nhập và tạo ra sự cởi mở, thân thiện và nhẹ nhàng của người dân Đà Lạt. Để rồi từ đó mang lại một bầu không khí thoải mái, dễ chịu, dễ mở lòng hơn khi bạn có cơ hội tiếp xúc và trò chuyện với con người Đà Lạt.
Vẻ đẹp hình thể của những người con Đà Lạt là sự kết hợp của một cơ thể có dáng dấp chắc khỏe, đôi má ửng hồng cùng làn da trắng vàng giữa tiết trời se se lạnh của thành phố mù sương. Ngay cả những thiếu nữ nơi đây cũng hiện lên với dáng vẻ nhẹ nhàng, kín đáo nhưng khoẻ mạnh, tự tin.
Bên cạnh yếu tố về địa lý và khí hậu, lịch sử hình thành của thành phố ngàn hoa cũng góp phần tạo nên những vẻ đẹp cốt cách của người dân nơi đây và tô thêm sắc màu vào chiều sâu văn hoá.
Từ xa xưa, Đà Lạt là vùng đất sinh sống của người Lạch bản địa. Vào cuối thế kỷ XIX, người Pháp đã đến Đà Lạt và xây dựng thành phố này thành một trung tâm nghỉ dưỡng. Trong nửa đầu thế kỷ XX, Đà Lạt mang đậm dấu ấn của kiến trúc và văn hóa Pháp.
Cùng với quá trình xây dựng đô thị của người Pháp, người Việt đã di cư đến Đà Lạt, từ nhiều vùng miền khác nhau. Sự giao thoa giữa các nền văn hóa bản địa, văn hóa Việt Nam và văn hóa phương Tây đã tạo nên một bản sắc độc đáo trong lối sống của người dân Đà Lạt.
Đà Lạt không chỉ là môi trường tổng hòa của các mối giao lưu văn hóa, mà còn là kết quả tổng hợp các tinh hoa từ nhiều nền văn hóa, hình thành nên một bản sắc riêng biệt và độc đáo.
Nét đẹp “Hiền hòa - Thanh lịch - Mến khách”
Phong cách được tạo nên từ phong độ và phẩm cách của con người. Trong đó, phong độ là dáng vẻ, sắc thái bên ngoài còn phẩm cách được thể hiện qua cách ứng xử, giao tiếp bộc lộ những suy nghĩ về tư tưởng, tình cảm bên trong của một người.
Nét đẹp phong cách của con người Đà Lạt được hình thành và chịu tác động của các điều kiện tự nhiên, môi trường, văn hóa, xã hội, kinh tế,… và các thời kỳ phát triển lịch sử.
Sống trong sự giao thoa giữa các nền văn hóa, trải qua quá trình chắt lọc những yếu tố tinh hoa, tốt đẹp, loại bỏ đi những cái không hay, người Đà Lạt đã tạo cho mình một phong cách độc đáo gói gọn trong 3 từ: “Hiền hòa - Thanh lịch - Mến khách”.
Hiền hòa
Đà Lạt, thành phố miền núi nhỏ mang vẻ đẹp yên bình, tĩnh lặng dường như đã in đậm dấu ấn của sự hiền hòa trong tâm hồn và cốt cách của con người Đà Lạt. Đặt chân vào thành phố mộng mơ, mọi ồn ào xô bồ của thế giới bên ngoài kia dường như đều dừng lại.
Nét đẹp hiền hòa được người dân Đà Lạt thể hiện trong từng cử chỉ, lời nói. Mọi hành động của con người Đà Lạt đều nhẹ nhàng, từ tốn, ít khi vội vã và luôn đi kèm theo những nụ cười thân thiện và ánh mắt ấm áp dành cho du khách.
Với lối sống giản dị, an yên hòa mình vào không gian nên thơ của thành phố, những người dân địa phương tạo ra cảm giác dịu dàng, thân thiện, sẵn sàng lắng nghe và đáng tin cậy đối với từng du khách.
Đa số những người con Đà Lạt thường không chuộng những thứ hào nhoáng, xa hoa mà thích tận hưởng những điều đơn giản, giản dị như thưởng thức một tách cà phê béo ngậy bên hồ Xuân Hương, hay dạo bước giữa những con phố lá phủ đầy hoa sữa.
Chính vẻ đẹp hiền hòa, đằm thắm ấy đã trở thành nét văn hóa đặc trưng, làm nên bản sắc riêng của người dân Đà Lạt - một thành phố mang trong mình sự yên bình, an lạc. Họ không câu nệ hình thức bên ngoài mà sống chan hòa với thiên nhiên, con người đồng thời quý trọng những giá trị tinh thần hơn là vật chất.
Thanh lịch
Nét thanh lịch trong cốt cách của người Đà Lạt được thể hiện qua nhiều khía cạnh như gu ăn mặc, cách cư xử lịch sự, lễ phép. Dù không cầu kỳ, họ luôn tỏ ra trang nhã và tinh tế trong các hoạt động hàng ngày.
Nguồn gốc của nét thanh lịch này một phần xuất phát từ sự giao lưu và ảnh hưởng của nền văn hóa Pháp khi Đà Lạt trở thành trung tâm nghỉ dưỡng của người Pháp trong nửa đầu thế kỷ XX, với nhiều nét kiến trúc, lối sống và phong cách văn hóa mang đậm phong vị phương Tây.
Đến những năm sau này, người Việt từ nhiều vùng miền như Bắc, Trung, Nam cũng dần dần di cư và định cư tại đây, góp phần tạo nên bản sắc độc đáo của thành phố.
Sự pha trộn giữa văn hóa Pháp và văn hóa Việt, cùng với sự đóng góp của nhiều cộng đồng dân cư khác nhau, đã hun đúc nên một Đà Lạt thanh lịch, văn minh, với những nét đẹp riêng biệt về kiến trúc, lối sống và phong cách của người dân nơi đây.
Họ đã xử lý hài hòa giữa các yếu tố truyền thống và hiện đại, tạo nên một phong cách sống đặc trưng. Điều này được thể hiện rõ nét trong các hoạt động văn hóa, tinh thần như trồng hoa, cắm hoa, chơi cây cảnh, chơi lan… rất phong phú và đa dạng.
Khí hậu quanh năm mát lạnh của Đà Lạt cũng góp phần tạo nên nét thanh lịch trong ăn mặc và cách ứng xử của người dân. Họ thể hiện sự kín đáo, trầm tư trong cách ăn mặc, cư xử và kiến trúc nhà cửa. Đà Lạt là nơi hội tụ của nhiều nền văn hóa, trong đó có cả văn hóa của các dân tộc bản địa như Lạch, trước khi trở thành một trung tâm du lịch nổi tiếng.
Trong quá khứ, Đà Lạt cũng từng là một trung tâm giao lưu nghệ thuật quan trọng, chứng kiến cuộc sống ẩn dật và vui thú điền viên của nhiều thế hệ văn nghệ sĩ. Ngày nay, bến xe và nơi họp chợ vẫn là những điểm nóng phản ánh phong cách sống của cư dân địa phương, với sự yên tĩnh, trật tự và thái độ lịch sự, vui vẻ.
Mến khách
Sự mến khách và hiếu khách luôn là một nét đẹp nổi bật của người dân Đà Lạt. Họ nhiệt tình, niềm nở và sẵn sàng giúp đỡ du khách khi đến với thành phố. Những món ăn, quà tặng mang đậm bản sắc địa phương được dâng hiến với tấm lòng chân thành, thể hiện sự hiếu khách vốn có.
Đà Lạt là một trung tâm du lịch và nghỉ dưỡng, nên mến khách không chỉ là một tình cảm mà trở thành lẽ sống của người dân nơi đây. Điều này dễ dàng nhận thấy ở sự niềm nở, nhẹ nhàng và tôn trọng của các chị bán hàng, người phục vụ hay những người dân địa phương. Họ luôn sẵn sàng giúp đỡ, chỉ dẫn khi du khách cần.
Những cư dân Đà Lạt đầu tiên, sau khi rời quê hương bản quán lên sinh cơ lập nghiệp ở vùng đất sơn nguyên hoang vu, hơn ai hết mong muốn tiếp nhận thêm nhiều đồng bào từ mọi miền đất nước đến vùng đất lành này.
Chính vì vậy, họ đoàn kết, gắn bó với nhau trong tình quê hương, nghĩa đồng bào, tạo nên nét đẹp văn hóa mến khách, hiếu khách độc đáo của Đà Lạt. Họ luôn sẵn sàng giúp đỡ, chia sẻ những thông tin hữu ích và làm tất cả để giúp du khách cảm thấy thoải mái và hài lòng khi đến với Đà Lạt.
Tóm lại, sự chân thành, hiếu khách và lòng mến khách không giới hạn của người dân Đà Lạt thật sự rất đáng quý và là một nét văn hóa đặc trưng của vùng đất này. Những giá trị ấy không chỉ làm nên vẻ đẹp của Đà Lạt mà còn để lại trong lòng du khách những ấn tượng khó quên về một vùng đất và con người thật sự đáng yêu.
Những nét đẹp cốt cách qua thời gian
Ngày nay, trong xu thế hội nhập và phát triển toàn cầu, phong cách “Hiền hoà - Thanh lịch - Mến khách” vẫn luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm, bảo tồn và phát huy.
Điều này thậm chí còn được nhấn mạnh trong nghị quyết trung ương: “Xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam phát triển toàn diện, hướng đến chân - thiện - mỹ, thấm nhuần tinh thần dân tộc, nhân văn, dân chủ và khoa học”.
Cụ thể hơn, để đẩy mạnh bản sắc văn hoá của con người Đà Lạt trong thời kỳ mới, UBND TP Đà Lạt đã ban hành Quy tắc ứng xử văn hóa người Đà Lạt nhằm xây dựng thành phố Đà Lạt văn minh, hiện đại, hội nhập và phát triển; và là một “thành phố đáng sống”.
Những giá trị truyền thống như hiền hòa, thanh lịch, mến khách trong cốt cách người Đà Lạt đã được tôi luyện qua bao tháng năm lịch sử. Từ nơi ở giản đơn, bình dị mà phóng khoáng giữa núi rừng bạt ngàn của người đồng bào thiểu số, trải qua cuộc kiến thiết của người Pháp, Đà Lạt bắt đầu thu hút và được nhiều người dân tứ xứ kéo về nơi đây.
Đà Lạt đã trở thành một miền quê mới cho nhiều người từ khắp nơi trên đất nước. Trước tiên là người Pháp, sau đó là người Hoa, rồi những lưu dân đến từ các vùng như Hà Đông, Nghệ Tĩnh, Thừa Thiên - Huế, Quảng Ngãi, Bình Định. Họ mang theo cả những phong tục, tập quán của nơi “chôn nhau cắt rốn” của mình, khiến Đà Lạt trở thành một “chiếc nôi văn hóa” đa dạng và phong phú.
Đọc thêm: Con người Đà Lạt - Tinh lọc và giữ lại những nét đẹp tính cách tinh túy nhất
Nhà thơ Uông Thái Biểu từng nhận xét, nét tính cách của người Đà Lạt là sự giao thoa độc đáo giữa nhiều yếu tố văn hóa khác nhau.
“Có thể nói rằng, nét tính cách của người Đà Lạt là sự hòa quyện giữa tính thật thà, hồn nhiên của người dân tộc thiểu số bản địa với nét tế nhị, trọng lễ nghĩa của người miền bắc; vẻ suy tư, trầm mặc, cẩn trọng của người Thừa Thiên - Huế; tính cần cù, cương nghị của người Quảng Nam, Quảng Ngãi; nét đôn hậu, phóng túng của người phương nam, cách giao tiếp khéo léo của người Hoa và tinh thần cầu tiến, không cố chấp của người Pháp.”
Trong quá trình giao lưu văn hoá này, những nét tính cách tốt đẹp đã được bổ sung, điều chỉnh và trở thành đặc trưng của người Đà Lạt. Họ biết loại bỏ những mặt hạn chế, cá tính cục bộ và thay thế bằng những phẩm chất tiêu biểu. Kết quả là một mẫu người Đà Lạt ngày càng rõ nét bản sắc, tinh hoa của nhiều nền văn hóa.
Đa số những người đến với Đà Lạt đều là những cư dân nghèo khổ, mang trong mình khát vọng vươn lên. Ở họ tồn tại sự cần cù, chịu thương chịu khó - một nét tính cách đẹp đã trở thành đặc trưng của người Đà Lạt qua thời gian.
Bên cạnh đó, những năm tháng sống dưới “Hoàng triều cương thổ” cũng khiến người Đà Lạt nhiễm chút phong lưu của giới quý tộc Nam triều. Mặt khác, Đà Lạt là một trung tâm du lịch sầm uất, khiến cư dân nơi đây hình thành nét mến khách độc đáo.
Có thể nói, người Đà Lạt hôm nay là sự tổng hòa của những năm tháng hội nhập, giao thoa, đào thải và giữ lại từ nhiều nền văn hóa, tinh lọc lại để giữ lại những tinh hoa nhất.
Đặc sản và quà tặng của Đà Lạt
Các món ăn đặc trưng thể hiện cốt cách người Đà Lạt
Cũng giống như con người Đà Lạt, các món ăn đặc sản Đà Lạt dưới đôi bàn tay khéo léo của người dân địa phương đã phản ánh một cách sinh động cốt cách của họ.
Từ những nguyên liệu thuần túy, tự nhiên như rau, củ, quả được trồng tại vùng đất cao nguyên mát mẻ này, họ đã sáng tạo nên những món ăn tinh tế, đầy hương vị.
Điển hình như món lẩu bò Đà Lạt với từng miếng thịt bò tươi ngon, ngâm trong nước dùng thơm ngọt, kết hợp với rau củ tươi xanh mọc tại vùng cao nguyên; hoặc món bánh căn Đà Lạt - với lớp vỏ giòn rụm và nhân mềm dẻo cùng từng thành phần được chế biến tỉ mỉ, khéo léo, tạo nên sự cân bằng hoàn hảo về hương vị, kết cấu và màu sắc.
Đọc thêm: Thưởng thức 12 món ăn đặc sản Đà Lạt - Thơm ngon xứ cao nguyên
Những món ăn này không chỉ làm say lòng du khách bởi hương vị, mà còn phản ánh rõ nét cốt cách của người dân nơi đây - bình dị, chất phác nhưng tinh tế, trang nhã.
Các món quà mang đậm bản sắc Đà Lạt
Bên cạnh các món ăn, Đà Lạt còn nổi tiếng với những sản phẩm quà tặng mang đậm bản sắc địa phương như hoa Đà Lạt, cafe Đà Lạt, các loại mứt, trái cây sấy… Những sản phẩm này không chỉ thể hiện nét đẹp thiên nhiên của Đà Lạt mà còn in đậm dấu ấn của những con người nơi đây - tài hoa, khéo léo và tràn đầy tình yêu.
Du khách đến đây có thể tham khảo danh sách một số món quà Đà Lạt được ưa chuộng và tin tưởng mua tặng cho bạn bè và người thân bao gồm:
- Dâu tây Đà Lạt
- Dâu tằm Đà Lạt
- Hoa quả sấy dẻo
- Rau củ sấy giòn
- Mứt
- Atiso
- Chocolate Đà Lạt
- Đồ thủ công mỹ nghệ
- Tranh bút lửa và tranh khắc gỗ
- Tranh thêu tay Đà Lạt
- Đồ thổ cẩm thủ công
- Đan len thủ công
- Hoa Đà Lạt
Qua bài viết, hy vọng bạn đọc sẽ có cái nhìn sâu sắc hơn về nét đẹp cốt cách của người dân Đà Lạt - một bản sắc vô cùng độc đáo và thu hút. Những phẩm chất như hiền hòa, thanh lịch, mến khách không chỉ thể hiện trong cuộc sống hàng ngày mà còn được các sản phẩm của Đà Lạt in đậm dấu ấn.
